Η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (ΔΝΠΚ) του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού συνεχίζει τη συνεργασία της για το σχολικό έτος 2019-2020 με την εκπαιδευτική κοινότητα με σκοπό την οργάνωση εκπαιδευτικών δράσεων και τη διάθεση εκπαιδευτικού υλικού για τη γνωριμία των μαθητών με τις ποικίλες όψεις της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς (λαϊκά δρώμενα, έθιμα, προφορικές παραδόσεις, χορός, μουσική, παραδοσιακή χειροτεχνία, διάφορες γνώσεις και πρακτικές κ.ά.). Σημειώνεται ότι η Διεύθυνση αποτελεί την καθ’ ύλην αρμόδια Υπηρεσία για την εφαρμογή στην Ελλάδα της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003) και είναι υπεύθυνη για την τήρηση του Εθνικού Ευρετηρίου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, προσβάσιμου στην ιστοσελίδα http://ayla.culture.gr.
Στο πλαίσιο της ευαισθητοποίησης των νέων, η Υπηρεσία από το 2016 οργανώνει εκπαιδευτικές δράσεις για μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίες συνεχίζονται εμπλουτισμένες και το τρέχον σχολικό έτος 2019-2020. Τόσο τα εκπαιδευτικά προγράμματα όσο και το υλικό που τα συνοδεύει έχουν εγκριθεί από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (αρ. πρωτ.Φ.1/ΣΔ/149616/Δ7/26-9-2019 έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων).
Πιο αναλυτικά:
1) Η ΔΝΠΚ έχει αναπτύξει σταθερή συνεργασία με το Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας (Ethnofest), έναν αναγνωρισμένο πλέον ετήσιο θεσμό ο οποίος τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και δίνει τη δυνατότητα στο ευρύτερο κοινό να γνωρίσει την εγχώρια αλλά και τη διεθνή παραγωγή του εθνογραφικού κινηματογράφου. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, το οποίο φιλοξενείται στον κινηματογράφο «Άστορ» (στοά Κοραή, Αθήνα), η Διεύθυνση σε συνεργασία με το Ethnofest πραγματοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία περιλαμβάνουν ειδικές προβολές για μαθητές (ΠΕ και ΔΕ) επιλεγμένων εθνογραφικών ταινιών που αναφέρονται σε διαφορετικές εκφάνσεις της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς (π.χ. παραδοσιακές τέχνες και τεχνογνωσία, λαϊκά δρώμενα, μουσική, χορός κλπ.). Ενδεικτικά αναφέρουμε τις ταινίες «Τηνιακή Μαρμαροτεχνία», «Μωμοέρια», «Ρεμπέτικο», «Ο Τρανός χορός στη Βλάστη Κοζάνης» κ.ά. Τη φετινή χρονιά το Ethnofest πρόκειται να πραγματοποιηθεί από 28 Νοεμβρίου έως 4 Δεκεμβρίου. Οι προβολές για σχολικές ομάδες θα πραγματοποιηθούν πρωινές ώρες (εκτός Σαββάτου και Κυριακής). Οι ταινίες, παραγωγής της Διεύθυνσης φιλοξενούνται και στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας (http://ayla.culture.gr/educational-material/)
2) Συνοδευτικό ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό. Εκτός από τις προβολές για σχολεία κατά τη διάρκεια του ETHNOFEST, οι ενδιαφερόμενοι εκπαιδευτικοί μπορούν να αξιοποιήσουν τις ταινίες που φιλοξενούνται στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης με τη βοήθεια και συνοδευτικού ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο περιλαμβάνει: πληροφορίες και επεξηγηματικά κείμενα για θέματα που αφορούν την άυλη πολιτιστική κληρονομιά, τη σχέση της με τον εθνογραφικό κινηματογράφο, καθώς και προτάσεις αξιοποίησης των επιλεγμένων ταινιών. Σημειώνεται ότι το αποθετήριο συνεχώς εμπλουτίζεται με νέες ταινίες (βλ. Εθνογραφικό ντοκιμαντέρ στην εκπαιδευτική πράξη).
3) Νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Το αγροτικό τοπίο ως πολιτιστική κληρονομιά». Πρόκειται για νέα εκπαιδευτική δράση της Υπηρεσίας, η πιλοτική εφαρμογή της οποίας ξεκίνησε κατά το σχολικό έτος 2018-9. Απευθύνεται σε μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και στοχεύει στη γνωριμία τους με την έννοια του αγροτικού τοπίου και στην ανάδειξη της αξίας του ως πολιτιστικής κληρονομιάς. Βασίζεται στη διασύνδεση διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων (π.χ. ιστορία, γεωγραφία, λογοτεχνία) και ως εκ τούτου προτείνεται για διαθεματική προσέγγιση με τη συνεργασία εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων. Παράλληλα, αξιοποιεί τη βιωματική εμπειρία (παρατήρηση, ενσώματη βίωση, κιναισθητικά ερεθίσματα κτλ.) των μαθητών, εισάγοντάς τους στην ερμηνεία του αγροτικού τοπίου, το οποίο και προσπαθεί να αναδείξει ως σύνθετη φυσική και πολιτισμική κατηγορία. Η διάρκεια του προγράμματος ποικίλλει ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο θα ενταχθεί από τους ενδιαφερόμενους εκπαιδευτικούς (π.χ. δράσεις για το Περιβάλλον και την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη, τον πολιτισμό κ.ά.).
Το πρόγραμμα διαρθρώνεται σε δύο βασικά μέρη: α) αξιοποίηση εκπαιδευτικού υλικού της Διεύθυνσης και προτάσεις δραστηριοτήτων στο σχολείο και β) διοργάνωση εκπαιδευτικής εκδρομής σε αγροτικό οικισμό μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος (προτεινόμενη διάρκεια 2 ή 3 ημέρες). Στο πλαίσιο της πιλοτικής εφαρμογής, η επιστημονική ομάδα του προγράμματος συνδράμει τους εκπαιδευτικούς που θα το αναλάβουν καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησής του και επιπλέον συμμετέχει στην εκπαιδευτική εκδρομή με προτάσεις δραστηριοτήτων που βοηθούν τους μαθητές να αντιληφθούν βιωματικά το τοπίο και να κατανοήσουν την ευρύτερη αξία του ως πολιτιστικού αγαθού. Ως προορισμός της εκδρομής κατά την πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος έχει οριστεί η Δημητσάνα. Σημειώνεται ότι εξαιτίας του βεβαρημένου προγράμματος της Διεύθυνσης, οι αρμόδιοι υπάλληλοι της ΔΝΠΚ μπορούν συμμετάσχουν σε περιορισμένο αριθμό εκπαιδευτικών εκδρομών. Ως εκ τούτου, θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας των σχολείων που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα. Σε κάθε περίπτωση, για όσα σχολεία αναλάβουν να συμμετάσχουν στην πιλοτική εφαρμογή, η Διεύθυνση θα παρέχει την απαραίτητη τεχνογνωσία σε ό,τι την αφορά την υλοποίηση του προγράμματος κατά τη σχολική εκδρομή με προορισμούς που θα επιλεγούν από τους αρμόδιους εκπαιδευτικούς. Την πιλοτική εφαρμογή θα συνοδεύσει αξιολόγησή της (συμπλήρωση ερωτηματολογίων) από εκπαιδευτικούς και μαθητές, προκειμένου να συνταχθεί ολοκληρωμένος ψηφιακός φάκελος του προγράμματος, τον οποίο οι εκπαιδευτικοί θα μπορούν να ανακτήσουν από την ιστοσελίδα της Υπηρεσίας (http://ayla.culture.gr).
Για περισσότερες πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής τόσο στις προβολές για σχολεία κατά τη διάρκεια του ETHNOFEST όσο και στο πρόγραμμα για το αγροτικό πολιτισμικό τοπίο, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν με το Τμήμα Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Διαπολιτισμικών Θεμάτων της Διεύθυνσης (Τηλ.: 210 5219067, υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων, Έλενα Μπαζίνη, ΠΕ Λαογράφων-Κοινωνικών Ανθρωπολόγων -Εθνολόγων).
Στη διάθεσή σας για περαιτέρω διευκρινίσεις.
